Ka qenë një javë e rëndësishme në Evropë për CPAC-un (Konferenca për Veprim Politik Konservator), organizata konservatore amerikane, me tubime të mëdha në Poloni dhe Hungari.
Koha është vendimtare, pasi të dielën (sot) zhvillohet raundi i dytë i zgjedhjeve presidenciale në Poloni, mes nacionalistit Karol Nawrocki, i mbështetur nga CPAC, dhe kryetarit liberal të Varshavës, Rafal Trzaskowski — një përballje që folësit e CPAC e përshkruajnë si një "betejë për civilizimin perëndimor".
Tradicionalisht një pikëtakim për aktivistët konservatorë në SHBA, dukshmëria e CPAC është rritur ndjeshëm me rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe me lëvizjen e tij MAGA (Make America Great Again), që kontrollon partinë Republikane pa asnjë sfidë të brendshme.
“Kjo nuk është një mbledhje e të mundurve, por e atyre që kanë qëndruar”, tha kryeministri nacionalist i Hungarisë, Viktor Orban, në seancën hapëse të enjten në Budapest.
Duke e përshkruar presidentin Trump si një “serum të së vërtetës”, Orban theksoi vizionin e tij për një Evropë të re, të cilën ai e quan “Epoka e Patriotëve”, të bazuar te kombi, familja tradicionale dhe versioni i tij i krishterimit.
Koha është vendimtare, pasi të dielën (sot) zhvillohet raundi i dytë i zgjedhjeve presidenciale në Poloni, mes nacionalistit Karol Nawrocki, i mbështetur nga CPAC, dhe kryetarit liberal të Varshavës, Rafal Trzaskowski — një përballje që folësit e CPAC e përshkruajnë si një "betejë për civilizimin perëndimor".
Tradicionalisht një pikëtakim për aktivistët konservatorë në SHBA, dukshmëria e CPAC është rritur ndjeshëm me rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe me lëvizjen e tij MAGA (Make America Great Again), që kontrollon partinë Republikane pa asnjë sfidë të brendshme.
“Kjo nuk është një mbledhje e të mundurve, por e atyre që kanë qëndruar”, tha kryeministri nacionalist i Hungarisë, Viktor Orban, në seancën hapëse të enjten në Budapest.
Duke e përshkruar presidentin Trump si një “serum të së vërtetës”, Orban theksoi vizionin e tij për një Evropë të re, të cilën ai e quan “Epoka e Patriotëve”, të bazuar te kombi, familja tradicionale dhe versioni i tij i krishterimit.
Mes duartrokitjeve të fuqishme, ai dhe folës të tjerë tallën Marrëveshjen e Gjelbër të Bashkimit Evropian dhe u ankuan për emigracionin masiv si edhe për "çmendurinë gjinore dhe të zgjimit kulturor".
Në një sallë kongresi të mbushur me muzikë diskoje, drita verbuese, videoklipe dhe prezantues të famshëm, politikanët më të moshuar dukeshin herë pas here të hutuar nga gjithë ky shkëlqim dhe spektakël.
“Evropianët nuk ndihen të sigurt në qytetet, shtëpitë dhe vendet e tyre,” tha Orban. “Ata janë të huaj në shtëpitë e veta. Ky nuk është integrim, ky është zëvendësim i popullsisë.”
Kjo ishte një temë që u përforcua edhe nga të ftuarit e tij: Alice Weidel nga partia e ekstremit të djathtë gjerman AfD dhe Geert Wilders nga Partia e Lirisë në Holandë.
Kjo ishte një lëvizje që synonte të riformësonte të gjithë projektin evropian sipas versionit të saj të konservatorizmit, duke hedhur poshtë liberalizmin tradicional të BE-së.
Ndër folësit e tjerë ishin edhe kryeministri sllovak Robert Fico dhe lideri i Partisë së Lirisë Austriake, Herbert Kickl.
Ish-kryeministrja britanike Liz Truss ishte gjithashtu e pranishme, bashkë me ish-kryeministrin australian Tony Abbott dhe ish-kryeministrat e Polonisë dhe Çekisë, Mateusz Morawiecki dhe Andrej Babis, krahas një sërë republikanësh me ndikim dhe politikanësh nga Amerika Latine.
Madje kishte edhe një përfaqësues nga partia BJP e Narendra Modi-t në Indi, Ram Madhav.
Të martën në Poloni dhe më pas edhe në Budapest, folësit paraqitën argumentet për atë që njëri prej tyre e quajti “një lëvizje nacionaliste ndërkombëtare, një platformë globale për forcat anti-globaliste”.
“Ndryshe nga CPAC në SHBA, CPAC Hungaria duket se ka më shumë thellësi intelektuale. Dhe gjithashtu shërben si një mundësi – e rrallë në Evropë – për politikanë dhe aktivistë nacionalistë e populistë që të takohen dhe të krijojnë rrjete,” tha për BBC Rod Dreher, redaktor i The American Conservative me qendër në Budapest.
“Premtimi i Viktor Orban për ta bërë Budapestin kryeqytetin intelektual të konservatorizmit disident evropian është bërë realitet.”
Orban kënaqet me këtë narrativë të “disidentit”, ndërsa konservatorë më tradicionalë të Evropës, si kancelari i ri gjerman Friedrich Merz, mbajnë distancë.
Në Hungari dhe Poloni këtë javë është ndjerë sikur administrata Trump erdhi për të shpërblyer mbështetjen që Donald Trump mori nga liderët nacionalistë të Evropës në fitoren e tij në nëntorin e kaluar.
“Nëse zgjidhni një lider që do të punojë me Presidentin Trump, populli polak do të ketë një aleat të fuqishëm,” tha Kristi Noem, drejtoresha e Sigurisë së Brendshme në administratën Trump, në konferencën CPAC në Poloni.
“Do të vazhdoni të keni prezencë ushtarake amerikane këtu… dhe do të keni pajisje të prodhimit amerikan, cilësi e lartë.”
Ajo nuk tha se çfarë do të ndodhte nëse Karol Nawrocki nuk do të fitonte të dielën.
Ndërsa lëvizja MAGA në Evropë – që nga Viktor Orban është përkthyer në MEGA (Make Europe Great Again) – tingëllon vetëbesuese, ajo ka përjetuar edhe goditje. Më e fundit ishte fitorja e kryetarit liberal të Bukureshtit, Nicușor Dan, në zgjedhjet presidenciale të Rumanisë.
Në Shqipëri, Sali Berisha, lideri i Partisë Demokratike i mbështetur nga MAGA, humbi zgjedhjet parlamentare të këtij muaji ndaj socialistit Edi Rama. Ish-strategu i fushatës së Trump, Chris LaCivita, ndihmoi në fushatën e Berishës.
Ndërkohë në Austri, shpresat e Herbert Kickl për t’u bërë kancelar u shuan nga formimi i një koalicioni të ri majtas-djathtas, që zgjodhi Christian Stocker-in e Partisë Popullore Austriake si lider.
Madje edhe froni i Viktor Orbanit – mikpritësi i konferencës në Budapest – duket se po lëkundet.
A mund të ketë humbur jehonën mesazhi i tij, që për veshët e admiruesve amerikanë tingëllon ende i freskët, por për hungarezët mund të jetë bërë bajat?
Në një sallë kongresi të mbushur me muzikë diskoje, drita verbuese, videoklipe dhe prezantues të famshëm, politikanët më të moshuar dukeshin herë pas here të hutuar nga gjithë ky shkëlqim dhe spektakël.
“Evropianët nuk ndihen të sigurt në qytetet, shtëpitë dhe vendet e tyre,” tha Orban. “Ata janë të huaj në shtëpitë e veta. Ky nuk është integrim, ky është zëvendësim i popullsisë.”
Kjo ishte një temë që u përforcua edhe nga të ftuarit e tij: Alice Weidel nga partia e ekstremit të djathtë gjerman AfD dhe Geert Wilders nga Partia e Lirisë në Holandë.
Kjo ishte një lëvizje që synonte të riformësonte të gjithë projektin evropian sipas versionit të saj të konservatorizmit, duke hedhur poshtë liberalizmin tradicional të BE-së.
Ndër folësit e tjerë ishin edhe kryeministri sllovak Robert Fico dhe lideri i Partisë së Lirisë Austriake, Herbert Kickl.
Ish-kryeministrja britanike Liz Truss ishte gjithashtu e pranishme, bashkë me ish-kryeministrin australian Tony Abbott dhe ish-kryeministrat e Polonisë dhe Çekisë, Mateusz Morawiecki dhe Andrej Babis, krahas një sërë republikanësh me ndikim dhe politikanësh nga Amerika Latine.
Madje kishte edhe një përfaqësues nga partia BJP e Narendra Modi-t në Indi, Ram Madhav.
Të martën në Poloni dhe më pas edhe në Budapest, folësit paraqitën argumentet për atë që njëri prej tyre e quajti “një lëvizje nacionaliste ndërkombëtare, një platformë globale për forcat anti-globaliste”.
“Ndryshe nga CPAC në SHBA, CPAC Hungaria duket se ka më shumë thellësi intelektuale. Dhe gjithashtu shërben si një mundësi – e rrallë në Evropë – për politikanë dhe aktivistë nacionalistë e populistë që të takohen dhe të krijojnë rrjete,” tha për BBC Rod Dreher, redaktor i The American Conservative me qendër në Budapest.
“Premtimi i Viktor Orban për ta bërë Budapestin kryeqytetin intelektual të konservatorizmit disident evropian është bërë realitet.”
Orban kënaqet me këtë narrativë të “disidentit”, ndërsa konservatorë më tradicionalë të Evropës, si kancelari i ri gjerman Friedrich Merz, mbajnë distancë.
Në Hungari dhe Poloni këtë javë është ndjerë sikur administrata Trump erdhi për të shpërblyer mbështetjen që Donald Trump mori nga liderët nacionalistë të Evropës në fitoren e tij në nëntorin e kaluar.
“Nëse zgjidhni një lider që do të punojë me Presidentin Trump, populli polak do të ketë një aleat të fuqishëm,” tha Kristi Noem, drejtoresha e Sigurisë së Brendshme në administratën Trump, në konferencën CPAC në Poloni.
“Do të vazhdoni të keni prezencë ushtarake amerikane këtu… dhe do të keni pajisje të prodhimit amerikan, cilësi e lartë.”
Ajo nuk tha se çfarë do të ndodhte nëse Karol Nawrocki nuk do të fitonte të dielën.
Ndërsa lëvizja MAGA në Evropë – që nga Viktor Orban është përkthyer në MEGA (Make Europe Great Again) – tingëllon vetëbesuese, ajo ka përjetuar edhe goditje. Më e fundit ishte fitorja e kryetarit liberal të Bukureshtit, Nicușor Dan, në zgjedhjet presidenciale të Rumanisë.
Në Shqipëri, Sali Berisha, lideri i Partisë Demokratike i mbështetur nga MAGA, humbi zgjedhjet parlamentare të këtij muaji ndaj socialistit Edi Rama. Ish-strategu i fushatës së Trump, Chris LaCivita, ndihmoi në fushatën e Berishës.
Ndërkohë në Austri, shpresat e Herbert Kickl për t’u bërë kancelar u shuan nga formimi i një koalicioni të ri majtas-djathtas, që zgjodhi Christian Stocker-in e Partisë Popullore Austriake si lider.
Madje edhe froni i Viktor Orbanit – mikpritësi i konferencës në Budapest – duket se po lëkundet.
A mund të ketë humbur jehonën mesazhi i tij, që për veshët e admiruesve amerikanë tingëllon ende i freskët, por për hungarezët mund të jetë bërë bajat?
“Nëse Nawrocki nuk fiton në Poloni, Hungaria do të jetë e radhës dhe Viktor Orban do të humbasë pushtetin,” paralajmëroi në Poloni George Simion, nacionalisti rumun i mundur nga Nicușor Dan. Zgjedhjet e ardhshme parlamentare në Hungari pritet të mbahen në prill të vitit të ardhshëm.
Megjithatë, ka edhe çarje në fasadën e unitetit.
Ukraina dhe Rusia mbeten burim përçarjeje. Kryeministrja italiane Giorgia Meloni u vu re për mungesën e saj.
Dhe pati lajme të këqija këtë javë për Viktor Orban – norma e lindshmërisë në Hungari ra në 1.28 në muajin prill, pothuajse aq sa ishte kur ai erdhi në pushtet në vitin 2010, pavarësisht 15 viteve me lehtësime tatimore dhe nisma për ndërtimin e banesave për të nxitur çiftet të kenë më shumë fëmijë.
Por ndërsa karriget po paloseshin në sallën e kongresit në Budapest të premten në mbrëmje, atmosfera ishte e ngazëllyer dhe sytë ishin të kthyer nga balotazhi presidencial në Poloni.
Megjithatë, ka edhe çarje në fasadën e unitetit.
Ukraina dhe Rusia mbeten burim përçarjeje. Kryeministrja italiane Giorgia Meloni u vu re për mungesën e saj.
Dhe pati lajme të këqija këtë javë për Viktor Orban – norma e lindshmërisë në Hungari ra në 1.28 në muajin prill, pothuajse aq sa ishte kur ai erdhi në pushtet në vitin 2010, pavarësisht 15 viteve me lehtësime tatimore dhe nisma për ndërtimin e banesave për të nxitur çiftet të kenë më shumë fëmijë.
Por ndërsa karriget po paloseshin në sallën e kongresit në Budapest të premten në mbrëmje, atmosfera ishte e ngazëllyer dhe sytë ishin të kthyer nga balotazhi presidencial në Poloni.
RSS Feed
