jo jo, prit se ...
  • Blog
    • media nderkombetare
  • trille prrallore
  • Teatri/Kritika
    • Faust TK Iodice
    • Mefisto, Mustafiçi, Eksperimentali
    • Koriolani, TK, Altin Basha
    • Gishti, Bojana Laziç, TKE
    • Oh ah ato dite te bukura, Kumbaro Metropol
    • Engjejt e Amerikes, Kumbaro, TK
    • Heda Gabler, eksperimentali
    • Medea, Dimitris Mylonas, TKE
    • Xhelatet e Rijanit ne TK
    • naten Ma, Andrea, Metropol
    • Stinet e armikut, Nezira, Multimedia
    • Makbethi, TK, Klejdi Kapexhiu
    • Nena e femija, Mustafiç
    • Salome, Sciaccaluga, TKE
    • Familja Tot, Teatri Kombetar
    • 39 Hapa, Q.Rijani, TM
    • Rojat e Taxhit, Altin Basha, TKE
    • Antigona, Brusque, TKE
    • Marta, e perndjekura (E. Sojli) TKE
    • cope cope, Krasniqi, TKE
    • Bretkosat, Burbuqe Berisha, TKE
    • Kryeneçja Shkespir, Elma Doresi
    • 8 Femra, Dervishi, T. Korçë
    • opera per tre grosh, haveli, xhelili, ne TK
    • Jul Çezari, Ivica Buljan, TKE
    • drithije gej, Neziraj, TK
    • Jashte deres, Janciauskasi, TKE
    • Sherlok Holms, Berisha, Metropol
    • Don Kishoti ne TK
    • Equus, TK, Mustafiç
    • I ligu per mend, Basha
    • Borchart, Çapaliku TKE
    • Lukrecia Borxhia, E. Vigner, TK
    • Vdes si nje vend, Kostani, TK
    • Tre dhenduret, T. Metropoli
    • Made in Albania, Çapaliku-Basha TKEKS
    • Pushteti i Grave, S. Duni, TK
    • Nje jete me ty
    • Pasuesi, TKKosoves, Kadare Unovski
    • Eshtrat qe vijne vone TKK
    • Kosova for dummies, Neziraj, TKE
    • Qiejt te heshur, A. Demaj, Metropol
    • kujtesa e ujit
    • Kush e solli Doruntinen - Vasili, Salla e Akademise
    • netet ballkanike
    • Pirandelua i patekst
    • Romeo e Zhuljeta, Manojlloviç, TK
    • Roshomon, Beqo, T. Metropolit
    • dikush qe do te kujdeset per mua - TK
    • Shatrolli, karramel, TKEKS
    • kandili i argjandit, Camaj, teatri MIgjeni
    • spiuni i ballkanit, Kovaçeviç, TK
    • 20 vjet, 2 javë e 2 ditë - Çapaliku
    • luftë në kohën e dashurisë - neziraj - tk
    • hamleti - TKE
    • shopping and fucking - prishtina
    • liri ne bremen - tk
    • me syrin e nje kllouni - tk
    • Klasa jone - izrael - tk
    • vrasja e maratit - tk
    • gruaja ne dritare - tk
    • elektra - tk
    • ne kerkim te daljes - metropol
    • arturo ui - metropol
    • ata hyjne pa trokitur - metropol
    • hamletmakina - tke
    • Netët e dramës shqipe I
    • radio iliria - tk
    • per Teatrin
  • Fotorrëfime
    • Naxhi Bakalli
    • Psikologjia ne artet shqiptare
    • Leka pa gaz në mend i qaset
    • koleksioni i grafikave i GKK
    • muzeu i pikturës së zotëruar të GKA të RSh-së
    • Paci i paçmendur në GKA
    • synime
    • kokat
    • hapat e humbur të Gazmend Lekës
    • durimi i Tiranes
    • Idromeno, djajtë dhe miqtë e tyre
    • gjymtyret e gjergos
    • Piktori Kercova dhe prozaizmi poetik figurativ i aplikuar i tij ne FAB
    • Ngjyrat I, Blerta Xhomo, FAB
    • Skulputura si art publik dhe kuptim i historisë në Kosovën e 2009-ës
    • 1001-netet e Ushinit
    • Vdekja dhe qyteti
    • qyteti dhe vdekja
    • vdekja dhe qyteti I
    • Te çesmja, te çesmja .....
  • referendume gjuhësore
    • Per perkthimet >
      • referendume, Homeri
      • Mjeshtri, mjeshtria dhe neve, (për V-në)
      • per 1001 netet ne shqip
    • Çmime te letersise >
      • Ngjizja e paperlyeme, A.Tufa
      • zogjtë e qyqes, Gani Mehmetaj
      • diktatori ne shilte, Meksi
      • Ringjallja e Kafkes. M. Ramadani
      • guret e vetmisë, E. Demi. 2018
      • Çmime III, Tre divorcet e Viktor N., Rudolf Marku
      • Çmime II, Emriologji. Shkelqim Çela
      • Çmime I, Profeti nga Praga. Musa Ramadani
  • English
    • Tirana patience
    • Culture: EU contexts in Albanian state documents
    • On the motivation of deaf students in the process of education
    • Gjergos' Limbs
    • Personal and collective dimensions in the discourse about political persecution in Albania
    • Sculpture as public art and historical testimony in 2009-s Kosovo
  • Filmi/Kritika
    • nentori i ftohte
    • NDERKOmbetaret. Vasi, Alickaj
    • Rizgjimi i Enver Simakut,
    • Heroi - Kryeziu
    • Bota - Logoreci & Elezi
    • dy luane ne venecia
  • përkthime
    • Te vrasesh nje femije, Dagerman
    • Dy totalitarizmat, Zhizhek
  • letërsi nga unë
    • nje tjeter histori e merzitshme
    • termeti
    • Sokoli
    • Çlirimtarët
    • lufta e dyte boterore dhe ...
  • Pak më sistematik
    • Dimensione të personales dhe kolektives në diskursin mbi përndjekjen politike në Shqipëri
    • vazhda kulturore shqiptare
    • Opinione mbi natyrën e dasive politike në Shqipëri
  • Autori
  • Blog
    • media nderkombetare
  • trille prrallore
  • Teatri/Kritika
    • Faust TK Iodice
    • Mefisto, Mustafiçi, Eksperimentali
    • Koriolani, TK, Altin Basha
    • Gishti, Bojana Laziç, TKE
    • Oh ah ato dite te bukura, Kumbaro Metropol
    • Engjejt e Amerikes, Kumbaro, TK
    • Heda Gabler, eksperimentali
    • Medea, Dimitris Mylonas, TKE
    • Xhelatet e Rijanit ne TK
    • naten Ma, Andrea, Metropol
    • Stinet e armikut, Nezira, Multimedia
    • Makbethi, TK, Klejdi Kapexhiu
    • Nena e femija, Mustafiç
    • Salome, Sciaccaluga, TKE
    • Familja Tot, Teatri Kombetar
    • 39 Hapa, Q.Rijani, TM
    • Rojat e Taxhit, Altin Basha, TKE
    • Antigona, Brusque, TKE
    • Marta, e perndjekura (E. Sojli) TKE
    • cope cope, Krasniqi, TKE
    • Bretkosat, Burbuqe Berisha, TKE
    • Kryeneçja Shkespir, Elma Doresi
    • 8 Femra, Dervishi, T. Korçë
    • opera per tre grosh, haveli, xhelili, ne TK
    • Jul Çezari, Ivica Buljan, TKE
    • drithije gej, Neziraj, TK
    • Jashte deres, Janciauskasi, TKE
    • Sherlok Holms, Berisha, Metropol
    • Don Kishoti ne TK
    • Equus, TK, Mustafiç
    • I ligu per mend, Basha
    • Borchart, Çapaliku TKE
    • Lukrecia Borxhia, E. Vigner, TK
    • Vdes si nje vend, Kostani, TK
    • Tre dhenduret, T. Metropoli
    • Made in Albania, Çapaliku-Basha TKEKS
    • Pushteti i Grave, S. Duni, TK
    • Nje jete me ty
    • Pasuesi, TKKosoves, Kadare Unovski
    • Eshtrat qe vijne vone TKK
    • Kosova for dummies, Neziraj, TKE
    • Qiejt te heshur, A. Demaj, Metropol
    • kujtesa e ujit
    • Kush e solli Doruntinen - Vasili, Salla e Akademise
    • netet ballkanike
    • Pirandelua i patekst
    • Romeo e Zhuljeta, Manojlloviç, TK
    • Roshomon, Beqo, T. Metropolit
    • dikush qe do te kujdeset per mua - TK
    • Shatrolli, karramel, TKEKS
    • kandili i argjandit, Camaj, teatri MIgjeni
    • spiuni i ballkanit, Kovaçeviç, TK
    • 20 vjet, 2 javë e 2 ditë - Çapaliku
    • luftë në kohën e dashurisë - neziraj - tk
    • hamleti - TKE
    • shopping and fucking - prishtina
    • liri ne bremen - tk
    • me syrin e nje kllouni - tk
    • Klasa jone - izrael - tk
    • vrasja e maratit - tk
    • gruaja ne dritare - tk
    • elektra - tk
    • ne kerkim te daljes - metropol
    • arturo ui - metropol
    • ata hyjne pa trokitur - metropol
    • hamletmakina - tke
    • Netët e dramës shqipe I
    • radio iliria - tk
    • per Teatrin
  • Fotorrëfime
    • Naxhi Bakalli
    • Psikologjia ne artet shqiptare
    • Leka pa gaz në mend i qaset
    • koleksioni i grafikave i GKK
    • muzeu i pikturës së zotëruar të GKA të RSh-së
    • Paci i paçmendur në GKA
    • synime
    • kokat
    • hapat e humbur të Gazmend Lekës
    • durimi i Tiranes
    • Idromeno, djajtë dhe miqtë e tyre
    • gjymtyret e gjergos
    • Piktori Kercova dhe prozaizmi poetik figurativ i aplikuar i tij ne FAB
    • Ngjyrat I, Blerta Xhomo, FAB
    • Skulputura si art publik dhe kuptim i historisë në Kosovën e 2009-ës
    • 1001-netet e Ushinit
    • Vdekja dhe qyteti
    • qyteti dhe vdekja
    • vdekja dhe qyteti I
    • Te çesmja, te çesmja .....
  • referendume gjuhësore
    • Per perkthimet >
      • referendume, Homeri
      • Mjeshtri, mjeshtria dhe neve, (për V-në)
      • per 1001 netet ne shqip
    • Çmime te letersise >
      • Ngjizja e paperlyeme, A.Tufa
      • zogjtë e qyqes, Gani Mehmetaj
      • diktatori ne shilte, Meksi
      • Ringjallja e Kafkes. M. Ramadani
      • guret e vetmisë, E. Demi. 2018
      • Çmime III, Tre divorcet e Viktor N., Rudolf Marku
      • Çmime II, Emriologji. Shkelqim Çela
      • Çmime I, Profeti nga Praga. Musa Ramadani
  • English
    • Tirana patience
    • Culture: EU contexts in Albanian state documents
    • On the motivation of deaf students in the process of education
    • Gjergos' Limbs
    • Personal and collective dimensions in the discourse about political persecution in Albania
    • Sculpture as public art and historical testimony in 2009-s Kosovo
  • Filmi/Kritika
    • nentori i ftohte
    • NDERKOmbetaret. Vasi, Alickaj
    • Rizgjimi i Enver Simakut,
    • Heroi - Kryeziu
    • Bota - Logoreci & Elezi
    • dy luane ne venecia
  • përkthime
    • Te vrasesh nje femije, Dagerman
    • Dy totalitarizmat, Zhizhek
  • letërsi nga unë
    • nje tjeter histori e merzitshme
    • termeti
    • Sokoli
    • Çlirimtarët
    • lufta e dyte boterore dhe ...
  • Pak më sistematik
    • Dimensione të personales dhe kolektives në diskursin mbi përndjekjen politike në Shqipëri
    • vazhda kulturore shqiptare
    • Opinione mbi natyrën e dasive politike në Shqipëri
  • Autori
jo jo, prit se ...

 Arturo Ui rehatohet tek Alfred Trebicka në Teatrin e Metropolit

Arturo Ui, personazhi i njohur i Bertold Brehtit, ka bërë dy prej ngjitjeve të veta të rezistueshme në skenat teatrore të Tiranës këtë prill. Në fillim tundimi im ishte që dy pjesët ti sillja në një shkrim të vetëm për tu mbështetur edhe në kuptimin që ofron krahasimi, por pas shfaqjes në Teatrin e Metropolit mendoj se secila shfaqje meriton vëmendjen e vet.

Teatri i Metropolit gëzon një status të lezetshëm në qytetin tonë. Megjithëse një teatër komunal ai ka akses në burimet njerëzore të zgjedhura  të shoqërisë teatrore në vend dhe ka mundësinë ti gëzohet bollikut të madh në spektatorë që ofron kryeqyteti ynë gati milionç banorë. Ky status i lejon shfaqjeve të këtij teatri që të jenë edhe ambicioze edhe modeste njëkohësisht. Në rastin e shfaqjes së Arturo Uisë ky kushtëzim vinte shumë mirë për shtat. Pjesa e Brehtit kishte fituar popullaritetin e vet para spektatorëve shqiptarë me vënien në skenën e Teatri Kombëtar dikur nga fundi i viteve 70-të një project i madh me regji të Pirro Manit dhe pjesmarrje të thuajse gjithë pararojës së aktorëve të teatrit kombëtar të kohës.

Shfaqja në Teatrin e Metropolit më pëlqeu për përmasën e vet njerëzore, pa pretendimet që nxisin spektatorin në egocentrizma të pashëndetëshme; për gjetjen regjizoriale që kaq shumë kishte kontribuar për të vendosur në ekuilibrin delikat barrën e mesazheve, që një pjesë kaq qartësisht politike sjell, me nevojën për tu ushqyer me ndjesi, pamje e tinguj; për Alfred Trebickën.

Mesazhi, ky mineral vlerëmadh për skemat e lashta që organizojnë ushtarët dhe pleqt, të ndriçuarit dhe nevrikët, është një barrë për aktorin dhe regjizorin, megithëse edhe atë e organizon njësoj si ushtarin, plakun, të ndriçuarin dhe nevrikun. Menaxhimi i mesazhit është detyrë e rëndë e regjisorit, që duhet as mos ja marrë veprën e as mos ja lerë. Dhe gjithë kjo në njësinë e zvogluar të përtypjes së informacionit për spektatorin bashkëkohor që ka një varësi të rritur prej larmisë, për shkak të bollëkut që ofron teknologjia.

Regjizori Armand Bora kishte vendosur të devijojë gravitetin e pjesës nga personazhet, e për pasojë aktorët, për ta çuar rëndesën tek loja, tek bashkëveprimi, përfshirja e spektatorit. Një zgjedhje e mirë duke vlerësuar rrethanat. Rozi Kostani, Violeta Trebicka, Suela Konjari, Kastriot Ramollari dhe gjithë të tjerët janë të ndërgjegjshëm për karakterin kolektiv të qasjes prej regjizorit dhe bashkëpunimi i tyre duket i sinqertë e i përkushtuar dhe kjo përçohet tek publiku që është afër.

Kostumografia kishte kontributin e vet në sjelljen e aktualitetit si element të pjesës. Veshjet e zgjedhura për të shkulur personazhet prej çdo kohe konkrete lehtësonin zhvendosjen e pjesës në kohën tonë. Vec kohës, kostumet lejonin që personazhe, që sulmuan ndërgjegjen njerëzore, si nazistët Romer, Gering, Gebels të vinin prej artistesh që ishin edhe personazhe të tjerë.

Arturo Ui për ata që nuk e dinë pjesën tregon se si gangsteri Arturo Ui shfrytëzon nevojën e biznesit të lulelakrës dhe grykësinë e politikanit babaxhan dhe vullnetpakët për të dominuar atë biznes. Natyrisht si një gangster, me dhunë e gjak, me pabesi dhe manjakllëk. Fillimisht tregtarët e zarzavateve në Çikago shpallin problemin që kanë. Biznesi po bie, për të siguruar ca para ata marrin në dorë ca pjesë të portit të qytetit dhe pastaj ja dhurojnë shumicën e aksioneve plakut Dogsborou një politikan i njohur për ndershërinë dhe pleqërinë e vet. Siç edhe ishte plani, ky me namin dhe pushtetin e vet siguron një kredi për rindërtim të portit. Një shumë që biznesmenët e perimeve e përpijnë furishëm. Arturo Ui kur gjen plakushin të sulmueshëm prej përlyerjes korruptive, e shantazhon dhe pastaj e shpëton prej shantazhit. Duke siguruar edhe trembjen e policisë e drejtësisë ambicja e tij tërbohet. Pasi merr tërësisht në kontroll Çikagon ai synon edhe qytetin tjetër, dhe pastaj të gjithë me radhë, dhe vret kë e pengon. Vret mikun e vet, Romën, vret dëshmitarin në gjyqe që i ka trembur tashmë, vret gazetarin që e denoncoi, megjithëse tashmë ka siguruar nënshtrimin e tij.

Skena e Arturo Uisë në qendër të sallës tetëkëndëshe nuk e vuante ndonjë kompleks prej paraardhësit të vet madhosh. Ndoshta pjesë të trupës mund të ishin më pak modeste por shfaqja mbështetej ca në muzikë të luajtur e interpretuar, ca në lëvizje karateje, në komunikim të dretëpërdrejtë me publikun, ca femërori, dhe në përfundim dobsitë nuk ishin aq problem. Qasja e përfshirjes së pjesës në diskursin politik të ditës, që ishte promovuar edhe më herët në njoftimet e aforizmat që e reklamuan shfaqjen prej vetë teatrit po protagonistëve ishte realizuar me elegancë. Unë pata fatin ta kem pas kurrizi edhe komentatorin e pjesës që thoshte emra politikanësh shqiptarë të sodit, sipas gjykimit të vet, për personazhet e gangsterëve. Natyrisht, dikur nga fundi u bë i tepërt, por fillimet e veta i pati dëfryse.

Në dy orë e 15 minuta, veç një lodhje që u tejkalua shpejt  diku aty nga minuta e 100-të spektatori ishte i  përqëndruar dhe i kënaqur.

Alfred Trebicka ishte në një rol që i rrinte mirë e që e mbante mirë. Natyrshëm, pa teprime, me mimikë adapte, me fytyrë e fizik të përshtatshëm për personazhin, Trebicka ishte në një ndër rolet që do kujtohen prej këtij viti. Ai ishte shtylla e pjesës. 

Picture
Picture
Picture