Më në fund një zhvillim i vërtetë në skenën e politikës shqiptare.
Vizita e fjala e zotit Rama në Athinë.
Një fjalim vërtetë i bukur për të vërteta që marrëdhëniet mes dy vendeve tona i kanë lënë mënjanë pse njëri prej bashkëbiseduesve ka pasur një epërsi kaq të qartë, sa të mund të përdoret pa rezerva fjala gjerësisht e përhapur se “historinë e shkruajnë fitimtarët”. Greqia me më shumë se 700 a 800 mijë a më shumë se një milion emigrantë shqiptarë, mirëqenien e jetën e të cilëve e ka përdorur për të ndikuar vendime në marrëdhniet dypalëshe tamam si e përshkruan edhe Konica kur përmend Thanas Albanoktonin[1], te shkrimi i tij i mirënjohur “Ju rrëfej grekërit” për Nju Jork Time-sin e 1940, është arenë dhe objekt i kësaj fjale. Shqiptarët që deri vonë ironizonin njëri tjetërin duke i quajtur të gjithë emigrantët “jorgot”, kryesisht kur gjatë verës shtoheshin aksidentet, dhe e përshkruanin statistikën si rrjedhë të një shfryrje të frustrimit të emigrantëve që lëshoheshin prej zinxhirësh dhe përpiqeshin të rikrijonin kokshkretin që baba kultivoi pa ujit mjaftueshëm, nuk kanë si të mos përkëdhelen e mahiten prej këtij fjalimi të paimagjinueshëm vetëm pak kohë më herët.
Unë personalisht jam i mahitur prej shqipove në arenën ku ishin mbledhur. Vetëm flamuj kuqezi e ndonjë europian e çante ajrin. Asnjë flamur grek për të kremtuar marrëdhënien e dy popujve miq. Mu bë zemra mal, jo pse kryeministri ynë, pak a shumë modest në staturën e tij politike, morale e profesionale a ku di unë i tha ato fjalë, po pse gjithë ata burra e gra që i thonë shqipes gjuhë e mëmës ishin aty e nuk i trembeshin pikasjes prej ‘grekut’, edhe brohoritnin, lotonin prej emocionit, i bënin ‘buuuu’ përmendjes së një kryeministri që nuk e simpatizojnë të shtetit ku rrisin fëmijët. (U përfol edhe një shpurë e madhe punonjësish të administratës shqiptare që mbushnin sallën, por ky është një informacion indiferent)
Ky është një zbulim. Unë për Greqinë mbaj mend ende rrëfime shokësh nga vitet e para të gjimnazit që tregonin se kur të kapnin ushtarët në kufi ose “fshesa”, kishte dhunë, dhunime e përdhunime, keqtrajtime, abuzime që të llahtarisnin ndoshta jo si të Thanasit, por aty afër. E ajo traumë ka gjurmën e vet tek shqiptari në Greqi.
Fjalët e Ramës nuk janë vështirë për tu mbledhur se ne i kemi pasur të gjithë nëpër kokë, sidomos në ato kohra, kur edhe vetë Rama sillte shembuj më të spikatur për ta ilustruar përvojën e emigrimit ndër helenë; por vështirë ishte të imagjinoje shqiptarët në atë arenë që brohorisnin? Shqiptarët të cilëve ja mbyll kufirin e nuk i le të kthehen te pleqtë e vet kur janë pushim, shqiptarët të cilëve ja fshin sigurimet, i përze e i bastis si ta ketë qejfi, ishin aty e brohorisnin. Grekët që pak kohë më herët u zbuluan se kishin një goxha fond të madh për të investuar për ndikim në mediat shqiptare, që kanë ndikim në politikë e kudo, grekët që kanë veto mbi integrimin europian, grekët që ja ndryshojnë cilësinë e jetës një milion shqiptarëve me një të kërcitur të gishtave u zbutën?
Ndërkohë që grekët vejnë një vegël qorre e banale si Fredi Bejleri, për të përmbajtur revanshin e alvanosëve në Himarën e tregtueshme, për ti përfaqësuar në parlamentin e Bashkimit Europian, ne e rrasim brenda në burg delenxhiun; e për më tepër çojmë elokuentin çamarrok që ti thotë se ndoshta duhet të diskutojmë sërish pronat e çamëve e ndikimin politik që kemi në qeverisjen e grekërve.??
Pyetja është çfarë ndryshoi?
Ku është ‘xhindi i llampës’ që e investoi fjalimin? Te shqiptarët që tani ikin ku të duan e po t’ja ketë qejfi i thonë grekut ‘gremisu ere malaga’ edhe e varfërojnë vendin më tej prej një energjie, kapitali, dije e rinie që tani lakmohet kudo? Te shqiptarët që janë një përqindje domethënëse e elektoratit grek e po unifikohet e i jepet vlerë kësaj domethënëie në politikën e brendshme greke? Apo te një gjeopolitikë që pas strehimit të shkijeve, e më gjerë të ‘krishterëve ortodoksë të lindjes,[2]’ ndër kinezë i ve shqiptarët te guri i kufirit për të cilin perëndimorët kujdesen veçanërisht? Ardhja e Xi-së në Beograd javën e kaluar për të nënshkruar një sërë marrëveshjesh ndër të cilat edhe hekurudha që lidh Budapestin me Beogradin e vazhdon daljen e portit të Selanikut në zemrën e Evropës lindore e qendore? Apo ka një pazar më banal që jep detin, bashkinë, tregun, influencën a ku di unë në shkëmbim të një tribune nga ku dalin fjalë e fotografi të bukura që do të mbulohen nga të tjera fjalë e foto? Apo ka një ftesë nga e djathta greke që ka nevojë për një acarim të lehtë të marrëdhënieve me armiq të vegjël si shqipet për të ndihmuar grekët që të gjejnë numrin e duhur në fletë të votimit?
Ça u bo? Latini i vjetër për grekët thoshte “numëro gishtat kur i jep dorën”, lëre pastaj kur e pickon te krahu dhe nuk ke nxjerrë në tavolinë letrat fituese.
Do të mbetet vera për të marrë vesh se ku ishte pazari me grekët. Nëse nuk kishte ‘pazar’ dhe fjalimi ishte disi i papritur për grekët, ndoshta do të shohim më shumë zjarre në pyje e ullishta gjatë verës së nxehtë, duke na trembur turistin që po na zbukuron edicionet e lajmeve, rradhë më të gjata në pika kufitare, veto e më shumë problematika në përparim të integrimit europian, apo mbështetje për berishianët në forcim të mosbindjes civile apo fushatë më të suksesshme.
Nëse ishte një pazar padyshim do ta marrim vesh. Por ndikimi në zgjedhjet e ardhshme në secilin rast është i qartë.
Ndërkohë për zgjedhjet ka pasur zhvillime edhe brenda vendit. Skandali ze skandalin. SPAK-u po heton. Veliaj ishte te SPAK, Berisha në dritare, Balluku ja paska dhënë makinën një të riu që paska vrarë dikë në një aksident automobilistik, ilir Meta u angazhua në një fushatë disa ditore kryesisht kundër hetuesve të SPAK e ndezi reagim të ndërkombëtarëve.
Pastaj Rama ka nisur për miratim një rezolutë[3] për mirëqeverisje e luftë kundër korrupsionit në shqipërinë që do të bëhet pjesë e BE-sa më 2030ën.
Rezoluta, jo fort elokuente e disi përsëritëse synon harmoni në punën e tre pushteteve Kuvend - qeveri – drejtësi. Pastaj vazhdon e përsërit në formulime të rrotulluara në mënyrë të përsëritur një angazhim të Kuvendit në fushë të drejtësisë, herë me Komision të Posaçëm Parlamentar, herë me Plan Kombëtar Veprimi e herë me iniciativa ligjore e të tjera e të tjera që synojnë të rrisin kontributin e kuvendit në drejtësi.
Megjithëse amerikanët e europianët e mbështetën rezolutën duke nënvizuar nevojën për të mos ndërhyrë në reformën e drejtësisë e përshëndetën këtë angazhim mbi angazhime që në mos tjetër është një kronikë simpatike për lajme. Për mendimin tim Rama duhet të bëjë edhe shoqërinë civile pjesë të të tilla aksioneve, se edhe shton kredibilitet edhe nuk prish ndonjë punë në aksionin për të ndikuar disi drejtësinë, që me këtë rezolutë që tenton ndikim përfiton një tjetër argument për pavarësinë e vet.
Ndërkohë me interes është edhe iniciativa për krijimin e një strukture të dedikuar për zhvillim e tenderave për cdo nevojë të qeverisë shqiptare. Duke i lënë një hapsirë sa më të madhe teknologjisë e inteligjencës artificjale Rama do centralizojë tenderizimet duke shpresuar për një kufuzim të abuzimeve. Një iniciativë me interes duke pasur parasysh dobinë e marrëdhënies biznes politikë në zhvillimet elektorale, por me sigurinë tashmë shumica e sipërmarrjeve të biznesit ka krijuar një profil dashamir me institucionet e nuk ka pse trembet nga artificialiteti i inteligjencës përzgjedhëse.
Pastaj si zakonisht krimi krimi, droga droga. Dhe vazhdojmë.
[1] https://flasshqip.ca/bota-shqiptare/trashegimi/4316-ju-rrefej-greket-nga-faik-konica
[2] Duke i bwrw bashkw kwtu grekw e serbw e rusw si nw ndarjet e qytetwrimeve sipas Samuel Huntingtonit
[3] https://ata.gov.al/2024/05/07/ps-rezolute-per-shqiperine-2030-ne-be-cikel-i-ri-reformimi-ne-mireqeverisje-dhe-antikorrupsion/