Depolitizimi si proces u pa me rëndësi epike në fillimet e pas-monizmit. Shtrirja e idesë që çdokush duhej bërë anëtar i partisë së punës për ta bërë punën më mirë kishte qenë e gjerë. Ushtria kishte qenë delikate, organet e ruajtjes së rendit gjithashtu, çdo vend pune kishte parë me sy të mirë komunistin. Në parti kishte njëfarë pakje edhe të vullnetit shoqnor për të përkrah të afërmin e afërt, siç ndodhte rëndom në organizime të tjera profesionale ku dikush afrohej me ta mbrojt kurrizin. Për më tepër partia firmoste dhe vuloste me njërën dorë dhe mblidhte me tjetrën frerë dhe kallëza ngado.
|
Rasti i vrasjes së katër personave në mëngjesin e të martës në Tiranë e më pas mediatizimi e politizimi i çështjes, megjithëse u trajtuan gjerësisht mendoj se e mbajnë akoma edhe një opinion. Sidomos nga kjo llogorja këndej.
Djali i Gjergj Xhuvanit dhe Luiza Xhuvanit, nipi i Dhimitër Xhuvanit e stërnipi i mësuesit të merituar Kostaq Xhuvani dhe pinjolli i një rrënje që rriti kryepeshkopë e gjuhëtarë e patriotë, që duhet të ketë në shtëpi një biblotekë të shkëlqyer e relike të lloj-lloji paska pasur në brez edhe një pistoletë me të cilën i përfundoi katër jetë para kohe në një akt rrugaçëror patologjik. Rrëmuja e madhe komunikimi kolektiv e ushqyer edhe prej faktit se ky para nja tre vjetësh po ky e vrau një të ri tjetër mu në derë të shtëpisë dhe i bëri vetëm dy vite burg. Gjykatësi i kohës, që ende nuk është bërë objekt diskutimi dhe gjykimi, e pa me rrugë që pinjolli heroik ti rikthehej gjirit të familjes ku do gjente ngushëllim për vrasjen e ndërgjegjjes që mund ta sjelli një krim i këtillë. Po djali na paska qëllu psikopat, përveçse kriminel, dhe nuk priti gjatë e përveçse u përfol për lloj lloj sjellje shkelëse vajti e i vrau edhe katër njerëz të tjerë pas një nate në alkol e abuzim. Tani, komunikuesi me një gojë në media elektronike u ngrit dhe tha mendimin e vet. Dikush e akuzoi zonjën Xhuvani për hipokrizi e vonesë në reagim ndërkohë që duhet të kishte pasur kujdes ta mbante nën kontroll djaloshin kriminel ose të paktën t'ja kishte lënë këtë punë drejtësisë e të mos kishte ushtruar ndikimin e vet kur i biri bëri vrasjen e parë. E dikush tjetër u pikëllua prej dhimbjes që një mama e hijshme e dashamirëse me qëllime për të kontribu në mbarvajtjen e vendit duhet të kalojë nëpër një eksperiencë të tillë e të japë dorëheqjen prej kryerjes së një detyre dinjitoze për të cilën e kishin zgjedhur disa mijëra qytetarë të një prej zonave të vendit. Pati ndër ta që ngritën pyetjen se pse e dha dorëheqjen zonja Xhuvani, ose më mirë me thënë se pse nuk na e tregoi zonja Xhuvani në adresimin e publik se pse po e jepte dorëheqjen. Mendoj se të gjitha, fjala dhe sjellja, edhe veshja e saj e treguan. Një nënë që kalon një stres të tillë nuk mund të pretendohet të largojë mendjen prej hallit duke votuar për reforma e ligje që do të ndikojnë jetën e një populli. Me fajësu zonjën Xhuvani pse gjatë rritjes së fëmijës së vet i paska dhënë më shumë rëndësi karrierës së vet dhe paska lënë që fëmija i vet të rrëshkasë në sociopati më duket se është një gjykim paksa i nxituar prej publikut me zë në komunikimet facebook-ore. Edhe nëse ajo ka një përgjegjësi të tillë nuk dimë sa duhet, dhe fundja është një vendim që ajo e ka pas të gjithë të drejtën që ta marri. Kemi plot shoqe e të njohura, që sot e gjithë ditën marrin një kujdestare apo e lejnë fëmijën në çerdhe a kopësht edhe gjithë ditën i bëjnë ‘hyzmetin’ punës duke e pas mendjen po te ai fëmi. Këtu diskutimi bëhet shumë profesional për tu ngut në gjykim. Me fajësu zonjën Xhuvani (bëshkë me burrë e me miq) pse ndikoi sistemin e drejtësisë dhe e nxorri fëmijën e vet prej burgu është pyetja tjetër, që edhe na jep më shumë hapsirë për diskutim. E para e punës, ç’qenka ky sistem drejtësie, edhe e dyta e punës që ç’qenka kjo grua, politikane, e nënë që merr përsipër e na kthen në mes tonë një psikopat të rrezikshëm që nuk e ka për gjë t’ja mbarojë jetën tjetrit. Se çfarë sistem drejtësie është ky, ne e dimë. Opozita që po sokëllin për mafien e dalë duarsh nuk e ka fytin të qëruar sa duhet që ta dëgjojmë sa duhet. Secili grupim, demokratët a socialistët, është më i shquar për bij kapedanë që nuk e kursejnë jetën e tjetrit apo shkelin ndonjë rregull dhe bëjnë ndonjë lek më shumë, nuk e dimë. Megjithëse këtu ka vend për një studim dhe vërtetë që raste ka plot. Tani e mira e punës është që zoti gjykatës të jetë strumbullari i këtij muhabeti. Si e pati ndikimin prej Xhuvanëve që ta nxirrte thuajse palarë pinjollin për një vrasje? A mori pare gjykatësi dhe duhet të shkojë bashkë me zonjën Xhuvani apo zotin Xhuvani (kush e pagoi rryshfetin) në burg për ti larë gjynahet për një krim që quhet korrupsion? Apo ligji e lejon një gjë të tillë kur rrethanat janë lehtësuese dhe profili psikologjik i djaloshit akoma i pazbuluar lejonte lehtësira që deri diku i meriton familja e shquar? Apo në një tavolinë ku hahej darkë dhe deputetja socialiste bashkë me mikun e vet demokrat, me ndikim më të qartë në gjykatë (meqenese ne qeveri), ja kërkuan ta vinte dorën në zemër e ta linte rioshin që nuk e dinte se çfarë kishte bërë? Apo i bënë një telefon njërit më lartë që i bëri një telefon atij më poshtë dhe pastaj djali doli? Me e lënë këtë muhabet tek politika dhe tek zonja Xhuvani dhe dorëheqja dhe si u duk zoti kryeministër dhe ça do me thënë kjo për secilin, ky është thashethemi i zakonshëm që i harxhon energjit e miletit kot. Fillimi i një epoke të re në një kohë kur mbizotëron Perëndimi (europiano-perëndimor,) akoma, është një lezet i madh për bashkëvuajtësin kritik, që ta shikojë. Por ndodh. Pra periudha që po merret në shqyrtim, që është kjo e qeverisjes socialiste aktuale, qenka e tillë. Ka skeptikë që kur e mendojnë, thojnë se përjetimi i elektoratit i ngjan eksperiencës së fëmijëve që u duhen heq nga qarkullimi gjysmat e lodrave dhe i ndërron me kohë. Kështu edhe engledisen me një gjë të re edhe përqark nuk është shumë rrëmujë. Po pse qenka e re?
Reforma territoriale përkohësisht i ka ikur vëmendjes së publikut, megjithëse aty është. por po përgatitet për surprizim. Reforma në drejtësi po avancon, kryesisht nëpër emra përvecëm. Opozita denoncon se njerëz që tejkalojnë parimet e së drejtës në përmbushje të detyrave partiake apo që i shërbyen sistemit të padrejtë, po vijnë. Ndërkohë përflitet aksioni si metodë e diskretituar që po përdoret me tepri. Vetë kryetari i grupit parlamentar të përtisë socialiste, Gramoz Ruci, e tha mu në foltoren e shenjtë të kuvendit. Harrimi i shpejtë i demokratëve krjon një fluiditet forcash që ka arsye të vërteta t’ja shtojë ndonjë rrudhë në ballin e lartë të nderuarit kryeministër Rama. Metaliku Meta dhëmbët e metalta i ka në nofulla të shëndetshme metali. Qeveria ndërkohë po hedh teposhtë lloj lloj muri dhe po vazhdon në disa fronte pune. Kryeministri e ministra të tjerë dalin evropit me shikimin djaloshar e optimist që e corodit perëndimorin llogaritar, që përpiqet të përfitojë edhe prej hutimit të vet. Por që vazhdon me llogari. Niveli i antipatisë prej fqinjëve është në parametra të kënaqshëm për nacionalizmin pasiv që na shijon. Me maqedonsit nuk merremi hic. Serbët po na presin në shtëpi, ndërkohë që nuk fshehin dot trazimin që i shkakton kjo. Grekët sikur kanë harruar idenë e ndaljes së Vjosës dhe rrëmbimit të një cope det dhe po lobojnë diku me ministrinë e tyre të jashtme për ta ndalë përfshirjen e një fshati bashkë me ca fshatra të tjerë në një njësi të qeverisjes vendore. Mos kemi blerë armë atomike? Cështja e stadiumit në Serbi, përplasjes në nivel diplomatik, furisë nacional-qytetare nëpër internet, etj ishte një muhabet ku u mor pjesë më shumë se zakonisht. Në ulje ngritjet e grafikut që pasqyron përfshirjen e qytetarit në jetën kolektivo-politike është pikë e lartë. Nuk ke me ce krahason, sjellja e armëve kimike ishte më e lartë në përfshirje por ajo ishte lehtësisht e kuptueshme dhe u përjetua si shumë e afërt (dhe zelli nuk u lejua të testohet.) Në këtë rastin e fundit nuk dihet shumë ku rreh diskutimi që sic e dimë ndodhet tej, në kufirin e përtejmë. Tani qeveria rikthehet mu në qendër të vëmendjes me një aksion në trasport rrugor dhe zënien e përvetësuesit të vogël e të mesëm të energjisë elektrike. Taksa e gjoba. Po shesin edhe kuti me mrroklla të ndihmës së shpejtë (personalisht jam dakort, megjithëse na lini pak se sapo e morëm vesh). Kjo ka acaru në nivel urban. Por mirë, po vihen zap. Tingëllon më i pakët lajmi me viktima nëpër rrugë. Pra qeverisja ka nge. Zgjedhjet janë largë. Opozita disi dalë boje dhe e pakët. Mediat po humbasin peshë ndaj internetit ku fragmentimi lejon amplifikime falë rrjetesh që ja paksojnë forcën njëra tjetrës. Zgjedhjet lokale, në cfarëdo lloj lloj skenari të ndarjes apo rezultatit, do lejojnë për një periudhë centralizimi të shtuar me fermane të shenjtë ku gjithcka me rëndësi do gjejë shtratin e vet të rrjedhjes drejt detit të mirëqenies shoqnore. Do lëshojmë satelit, për nur të pejgamerit kemi për të lshu satelit. Meteorologjik, po do ta lëshojmë. Si bashkim evropian, natyrisht. Një epokë e re. Radikalizmi islamik në Ballkan u soll si fenomen në vëmendjen e këtyre ditëve prej Joshka Fisherit në një artikull për pasojat e ndërhyrjeve amerikane në çështje të Lindjes së Mesme, Irakut e Sirisë dhe pasojave që kjo sillte për evropianët, (meqenëse ishin edhe audienca.) Radikalizmi i Ballkanit dhe kthimi i islamistëve të radikalizuar e sprovuar ndër luftra në hapsirën që e kanë të vetën brenda shoqërisë evropiane ishin rreziqet që ai paralajmëronte. E në Ballkan myslimanë vetëm ne dhe boshnjakët jemi.
Këto javë të përndjekurit politikë, pas një periudhe të gjatë në prapavijat e lajmit shqiptar, rikthehen në qendër të skenës me një formë radikale të protestës, atë të vetflijimit. Më herët disa qytetarë nga rradhët e të përndjekurve politikë kishin shprehur zemëratën për vonesa në dëmshpërblime dhe kishin rrëmbyer ca minuta mediatike duke goditur kryetarin e komisionit të ligjeve Ilir Rusmajli, fyer ministrin e financave Ridvan Bode dhe më vonë duke hedhur miell ndaj makinës së të lavdishmit Sal. Një ngjarje që shënon një zhvillim të ri mediatik ndodhi në Tiranë. Mediatik meqenëse ngjarja duket se pati thjesht synime të rrafshit mediatik. Dy forcat kryesore politike, për shkaqe që nuk i kuptoj deshën një ngjarje që na çuditi, zgjati pesë orë, pati gjak e lëndime, dhe qe e çensuruar në kuptim. Vonesa të pasqarueshme të prononcimeve prej dy palëve që panë qetësisht një lojë të zhvillohej në dyer institucionesh ku vdiqën katër njerëz. Mijërat, që duhej të ishin shprehja e një pakënaqësie popullore u shndërruan në hije të çngjyrosura që ndiqnin me durim ngjarjen prej anëve të ‘mejdanit’, me liderët e humbur dhe me hundët e çara prej gazit. Kryeministria e uzurpuar pashpresërisht prej marrokut apolitik S.B. sulmohej prej një grupi nervoz e rrugaçëror, që ne e dimë se ekziston në gjirin e evropianëve albanezë, duke injoruar që zoti potencialisht gjithçka, E.R. paska pasur një ide tjetër, ardhur prej ëndrrës së vet me demokraci e lulëzim.
Çështja si gjithçka ka shumë anë, po se si gjinden në këtë muhabet anë që t’i leverdisin të dyja palëve kjo nuk është e lehtë për t’u rrokur. Ta zëmë se shteti në shërbimin e marrokut apolitik deshi të demaskohej pamja më e fundit e serisë së shndërrimeve të socialistëve drejt organizatës që kanë pa tek televizori, dhe njëkohësisht donte të vinte gardhin e së lejueshmes. Ta zëmë se socialistët deshën të tregojnë që potenciali i tyre politik përmban seriozitet në ballafaqimin me marrokun apolitik S.B. A doli kjo? Pse duheshin aq shumë orë për mesazhe kaq banale që grupimet e përfshira dihet se kanë aftësitë rrugaçërore t’ia komunikojnë njëri- tjetrit me qartësi e efikasitet. Prapë orë të vyera deklaratash politike s'u përdorën në një mënyrë që deshi ngjarjen të digjej vetë e ngadalë, pa u cenuar. Gadishmëria e një grupimi pa ngjyrë politike për të sodomizuar një grup policësh, që deshën të shmangin dhunën dhe në përfundim mbetën me katër të vdekur nëpër këmbë, meriton analizë sociologjike. Ne jemi mësuar t’ja mësyjnë policisë nëpër Evropë lloj lloj revolucionarësh të rinj që mbushur prej entuziazmit anarkist e marrim me sy rrezikun dhe në kalim e sipër shkatërrojnë gjithë ç’gjejnë përqark, por grupimi i djeshëm kishte krejt të tjera karakteristika. Dhe më e qarta mendoj se është mungesa e qëndrimit politik. Ne jemi mësuar me protesta ku gjysma e protestuesve janë gjynahqarë që duhet t’i shohë shefi, por një grupim i tillë që lufton me policinë për disa orë nuk është i zakonshëm. Dakort ideali entuziazmi dhe të gjitha këto. kjo e pranoj që është Problemi është mediatik edhe për mënyrën se si media nuk arriti të na ngopë me shpjegime. Një protestë në të cilën nuk u desh të flitej pa u parë çfarë po ndodh deri në fund. Media ngulur në skena që përsëriteshin drejtpërdrejtë me djegie të qeta e analistë që shprehnin një keqardhje qytetare deri sa të fortët u shprehën, ndërsa ne na duhet të shtrëngojmë radhët ndër llogoret përkatëse, ose ata që s’kanë llogore të zgjedhin një. Akuzat vinë prej të dy palëve njësoj si më herët dhe ne nuk dimë si dilet prej këtij qarku që kërkon zgjidhje politike, ndërkohë që politika riciklon veten në shterpësinë e leverdishme. Ne dimë pisllëkun e dyanshëm të udhëhapësve tanë, por realiteti njihet rast pas rasti dhe kjo është fatkeqe. Gjithsesi unë bëj thirrje që ta ruajmë veten prej skandalizimit se me siguri do dukemi keq në sy të njëri tjetrit. Realiteti vazhdon. Ne e dimë, ne e kemi parë e jetuar edhe herë tjetër, ne po kalojmë aty. Kjo s’duhet të na ndalë të përfshihemi të gjithë në parti politike e ta vëmë peshën tonë prej ‘homo politicus’ prapa ndonjë grupimi luftarak që do zoti është i duhuri. Yrysh milet, yrysh t’ja qisim fundin ktij muhabeti, se do vdesim e s’do marrim vesh si ishte puna. |
Categories
All
Archives
May 2025
|
RSS Feed