jo jo, prit se ...
  • Blog
  • trille prrallore
  • Teatri/Kritika
    • Faust TK Iodice
    • Mefisto, Mustafiçi, Eksperimentali
    • Koriolani, TK, Altin Basha
    • Gishti, Bojana Laziç, TKE
    • Oh ah ato dite te bukura, Kumbaro Metropol
    • Engjejt e Amerikes, Kumbaro, TK
    • Heda Gabler, eksperimentali
    • Medea, Dimitris Mylonas, TKE
    • Xhelatet e Rijanit ne TK
    • naten Ma, Andrea, Metropol
    • Stinet e armikut, Nezira, Multimedia
    • Makbethi, TK, Klejdi Kapexhiu
    • Nena e femija, Mustafiç
    • Salome, Sciaccaluga, TKE
    • Familja Tot, Teatri Kombetar
    • 39 Hapa, Q.Rijani, TM
    • Rojat e Taxhit, Altin Basha, TKE
    • Antigona, Brusque, TKE
    • Marta, e perndjekura (E. Sojli) TKE
    • cope cope, Krasniqi, TKE
    • Bretkosat, Burbuqe Berisha, TKE
    • Kryeneçja Shkespir, Elma Doresi
    • 8 Femra, Dervishi, T. Korçë
    • opera per tre grosh, haveli, xhelili, ne TK
    • Jul Çezari, Ivica Buljan, TKE
    • drithije gej, Neziraj, TK
    • Jashte deres, Janciauskasi, TKE
    • Sherlok Holms, Berisha, Metropol
    • Don Kishoti ne TK
    • Equus, TK, Mustafiç
    • I ligu per mend, Basha
    • Borchart, Çapaliku TKE
    • Lukrecia Borxhia, E. Vigner, TK
    • Vdes si nje vend, Kostani, TK
    • Tre dhenduret, T. Metropoli
    • Made in Albania, Çapaliku-Basha TKEKS
    • Pushteti i Grave, S. Duni, TK
    • Nje jete me ty
    • Pasuesi, TKKosoves, Kadare Unovski
    • Eshtrat qe vijne vone TKK
    • Kosova for dummies, Neziraj, TKE
    • Qiejt te heshur, A. Demaj, Metropol
    • kujtesa e ujit
    • Kush e solli Doruntinen - Vasili, Salla e Akademise
    • netet ballkanike
    • Pirandelua i patekst
    • Romeo e Zhuljeta, Manojlloviç, TK
    • Roshomon, Beqo, T. Metropolit
    • dikush qe do te kujdeset per mua - TK
    • Shatrolli, karramel, TKEKS
    • kandili i argjandit, Camaj, teatri MIgjeni
    • spiuni i ballkanit, Kovaçeviç, TK
    • 20 vjet, 2 javë e 2 ditë - Çapaliku
    • luftë në kohën e dashurisë - neziraj - tk
    • hamleti - TKE
    • shopping and fucking - prishtina
    • liri ne bremen - tk
    • me syrin e nje kllouni - tk
    • Klasa jone - izrael - tk
    • vrasja e maratit - tk
    • gruaja ne dritare - tk
    • elektra - tk
    • ne kerkim te daljes - metropol
    • arturo ui - metropol
    • ata hyjne pa trokitur - metropol
    • hamletmakina - tke
    • Netët e dramës shqipe I
    • radio iliria - tk
    • per Teatrin
  • Fotorrëfime
    • Naxhi Bakalli
    • Psikologjia ne artet shqiptare
    • Leka pa gaz në mend i qaset
    • koleksioni i grafikave i GKK
    • muzeu i pikturës së zotëruar të GKA të RSh-së
    • Paci i paçmendur në GKA
    • synime
    • kokat
    • hapat e humbur të Gazmend Lekës
    • durimi i Tiranes
    • Idromeno, djajtë dhe miqtë e tyre
    • gjymtyret e gjergos
    • Piktori Kercova dhe prozaizmi poetik figurativ i aplikuar i tij ne FAB
    • Ngjyrat I, Blerta Xhomo, FAB
    • Skulputura si art publik dhe kuptim i historisë në Kosovën e 2009-ës
    • 1001-netet e Ushinit
    • Vdekja dhe qyteti
    • qyteti dhe vdekja
    • vdekja dhe qyteti I
    • Te çesmja, te çesmja .....
  • referendume gjuhësore
    • Per perkthimet >
      • referendume, Homeri
      • Mjeshtri, mjeshtria dhe neve, (për V-në)
      • per 1001 netet ne shqip
    • Çmime te letersise >
      • Ngjizja e paperlyeme, A.Tufa
      • zogjtë e qyqes, Gani Mehmetaj
      • diktatori ne shilte, Meksi
      • Ringjallja e Kafkes. M. Ramadani
      • guret e vetmisë, E. Demi. 2018
      • Çmime III, Tre divorcet e Viktor N., Rudolf Marku
      • Çmime II, Emriologji. Shkelqim Çela
      • Çmime I, Profeti nga Praga. Musa Ramadani
  • English
    • Tirana patience
    • Culture: EU contexts in Albanian state documents
    • On the motivation of deaf students in the process of education
    • Gjergos' Limbs
    • Personal and collective dimensions in the discourse about political persecution in Albania
    • Sculpture as public art and historical testimony in 2009-s Kosovo
  • Filmi/Kritika
    • nentori i ftohte
    • NDERKOmbetaret. Vasi, Alickaj
    • Rizgjimi i Enver Simakut,
    • Heroi - Kryeziu
    • Bota - Logoreci & Elezi
    • dy luane ne venecia
  • përkthime
    • media nderkombetare
    • Te vrasesh nje femije, Dagerman
    • Dy totalitarizmat, Zhizhek
  • letërsi nga unë
    • nje tjeter histori e merzitshme
    • termeti
    • Sokoli
    • Çlirimtarët
    • lufta e dyte boterore dhe ...
  • Pak më sistematik
    • Dimensione të personales dhe kolektives në diskursin mbi përndjekjen politike në Shqipëri
    • vazhda kulturore shqiptare
    • Opinione mbi natyrën e dasive politike në Shqipëri
  • Autori
  • Blog
  • trille prrallore
  • Teatri/Kritika
    • Faust TK Iodice
    • Mefisto, Mustafiçi, Eksperimentali
    • Koriolani, TK, Altin Basha
    • Gishti, Bojana Laziç, TKE
    • Oh ah ato dite te bukura, Kumbaro Metropol
    • Engjejt e Amerikes, Kumbaro, TK
    • Heda Gabler, eksperimentali
    • Medea, Dimitris Mylonas, TKE
    • Xhelatet e Rijanit ne TK
    • naten Ma, Andrea, Metropol
    • Stinet e armikut, Nezira, Multimedia
    • Makbethi, TK, Klejdi Kapexhiu
    • Nena e femija, Mustafiç
    • Salome, Sciaccaluga, TKE
    • Familja Tot, Teatri Kombetar
    • 39 Hapa, Q.Rijani, TM
    • Rojat e Taxhit, Altin Basha, TKE
    • Antigona, Brusque, TKE
    • Marta, e perndjekura (E. Sojli) TKE
    • cope cope, Krasniqi, TKE
    • Bretkosat, Burbuqe Berisha, TKE
    • Kryeneçja Shkespir, Elma Doresi
    • 8 Femra, Dervishi, T. Korçë
    • opera per tre grosh, haveli, xhelili, ne TK
    • Jul Çezari, Ivica Buljan, TKE
    • drithije gej, Neziraj, TK
    • Jashte deres, Janciauskasi, TKE
    • Sherlok Holms, Berisha, Metropol
    • Don Kishoti ne TK
    • Equus, TK, Mustafiç
    • I ligu per mend, Basha
    • Borchart, Çapaliku TKE
    • Lukrecia Borxhia, E. Vigner, TK
    • Vdes si nje vend, Kostani, TK
    • Tre dhenduret, T. Metropoli
    • Made in Albania, Çapaliku-Basha TKEKS
    • Pushteti i Grave, S. Duni, TK
    • Nje jete me ty
    • Pasuesi, TKKosoves, Kadare Unovski
    • Eshtrat qe vijne vone TKK
    • Kosova for dummies, Neziraj, TKE
    • Qiejt te heshur, A. Demaj, Metropol
    • kujtesa e ujit
    • Kush e solli Doruntinen - Vasili, Salla e Akademise
    • netet ballkanike
    • Pirandelua i patekst
    • Romeo e Zhuljeta, Manojlloviç, TK
    • Roshomon, Beqo, T. Metropolit
    • dikush qe do te kujdeset per mua - TK
    • Shatrolli, karramel, TKEKS
    • kandili i argjandit, Camaj, teatri MIgjeni
    • spiuni i ballkanit, Kovaçeviç, TK
    • 20 vjet, 2 javë e 2 ditë - Çapaliku
    • luftë në kohën e dashurisë - neziraj - tk
    • hamleti - TKE
    • shopping and fucking - prishtina
    • liri ne bremen - tk
    • me syrin e nje kllouni - tk
    • Klasa jone - izrael - tk
    • vrasja e maratit - tk
    • gruaja ne dritare - tk
    • elektra - tk
    • ne kerkim te daljes - metropol
    • arturo ui - metropol
    • ata hyjne pa trokitur - metropol
    • hamletmakina - tke
    • Netët e dramës shqipe I
    • radio iliria - tk
    • per Teatrin
  • Fotorrëfime
    • Naxhi Bakalli
    • Psikologjia ne artet shqiptare
    • Leka pa gaz në mend i qaset
    • koleksioni i grafikave i GKK
    • muzeu i pikturës së zotëruar të GKA të RSh-së
    • Paci i paçmendur në GKA
    • synime
    • kokat
    • hapat e humbur të Gazmend Lekës
    • durimi i Tiranes
    • Idromeno, djajtë dhe miqtë e tyre
    • gjymtyret e gjergos
    • Piktori Kercova dhe prozaizmi poetik figurativ i aplikuar i tij ne FAB
    • Ngjyrat I, Blerta Xhomo, FAB
    • Skulputura si art publik dhe kuptim i historisë në Kosovën e 2009-ës
    • 1001-netet e Ushinit
    • Vdekja dhe qyteti
    • qyteti dhe vdekja
    • vdekja dhe qyteti I
    • Te çesmja, te çesmja .....
  • referendume gjuhësore
    • Per perkthimet >
      • referendume, Homeri
      • Mjeshtri, mjeshtria dhe neve, (për V-në)
      • per 1001 netet ne shqip
    • Çmime te letersise >
      • Ngjizja e paperlyeme, A.Tufa
      • zogjtë e qyqes, Gani Mehmetaj
      • diktatori ne shilte, Meksi
      • Ringjallja e Kafkes. M. Ramadani
      • guret e vetmisë, E. Demi. 2018
      • Çmime III, Tre divorcet e Viktor N., Rudolf Marku
      • Çmime II, Emriologji. Shkelqim Çela
      • Çmime I, Profeti nga Praga. Musa Ramadani
  • English
    • Tirana patience
    • Culture: EU contexts in Albanian state documents
    • On the motivation of deaf students in the process of education
    • Gjergos' Limbs
    • Personal and collective dimensions in the discourse about political persecution in Albania
    • Sculpture as public art and historical testimony in 2009-s Kosovo
  • Filmi/Kritika
    • nentori i ftohte
    • NDERKOmbetaret. Vasi, Alickaj
    • Rizgjimi i Enver Simakut,
    • Heroi - Kryeziu
    • Bota - Logoreci & Elezi
    • dy luane ne venecia
  • përkthime
    • media nderkombetare
    • Te vrasesh nje femije, Dagerman
    • Dy totalitarizmat, Zhizhek
  • letërsi nga unë
    • nje tjeter histori e merzitshme
    • termeti
    • Sokoli
    • Çlirimtarët
    • lufta e dyte boterore dhe ...
  • Pak më sistematik
    • Dimensione të personales dhe kolektives në diskursin mbi përndjekjen politike në Shqipëri
    • vazhda kulturore shqiptare
    • Opinione mbi natyrën e dasive politike në Shqipëri
  • Autori
jo jo, prit se ...

Jo jo, prit, se ...

A shihen edhe në pranverë ëndrrat në diell?

4/28/2020

Comments

 
Picture
Prilli megjithëse i dha ca ditë marsit për të ngrirë plakat, solli pranverën, pati shira e ftohtë në fillim, pati dhe ca të tjerë më vonë, pati ndodhi lloj e lloj, e ka mbetur thuajse një javë prej ikjes së tij, prap ishte një muaj i shkurtër e ndjehet i ikur tashmë.
 
Një pandemi me një virus që i vihet trupit e ia zë frymën, duke ia kafshuar mushkëritë e laringun, e ku di unë çfarë tjetër, vazhdon me ardh përqark tashsamuaj. I bie demit pa anë, si i thonin grekët e lashtë, që dem i thonin njësisë kolektive gati-urbane, dhe e faroka krejt.
U bënë 50 e kusur ditë e kjo ndodhí vazhdon, ndërsa testi para të cilit ajo e vuri shoqërinë, familjen, e njeriun me devijimin e vrullshëm dhe të vazhdueshëm të realitetit, është fort informues.
 
Shoqëria e para përpiqet të ballafaqohet e ruajë peshën që ka në secilin nga ne, qelizat e saj në tërësinë e madhe;të ruajë ndërveprimin, e prej tij motivimin, ngacmimin, ballafaqimin, leverdinë, ndihmën, bashkëpunimin, miqësimin, argëtimin e kështu me radhë.
 
Dhe e para ndër shoqëri shfaqet qeveria.
Ngritur mbi frikën popullore dhe njohje shkencore e eksperiencë ndërkombëtare , qeveria vendos ndalim qarkullimi gati katër mujor.
Ekzekutivi mori masa në kohë dhe një përhapje e madhe nuk ndodhi. Por ne dimë edhe që qeveria po ngordhte për një nevojë për masa, se masa edhe ‘të kënoq edhe ta rrit  ymrin’. Masa gjithmonë funksionon nëpër masa, ndaj situata nuk po shkon keq.
 
Qeveria gjen rastin për të trashur konturet e personazhit misterioz e kapriçoz, pak dashnor e pak tutor, por i kujdesshëm e i përkorë, autoritar dhe garanton mbijetesën si një baba.
Ky model i suksesshëm gjithsesi ka pasur kritika.Ai po lodh psikologjikisht e ezauron ekonomikisht.
U lëvduaKoreja e Jugut, që e paska menaxhu situatën duke shfrytëzuar njohuritë teknologjike dhe komunikimin e mirë ndërinstitucional e ndërpersonal.
Ata zbulojnë shpejt të infektuarit dhe paralajmërojnë njerëzit që mund të kenë pasur kontakt me tëqëtë kujdesen dhe paraqiten për kontroll. Edhe një kohë paraprake organizimi është dash patjetër. Por duke parë gjurmët e lëvizjes nëpër qytet falë gjurmimit prej telefonit dhe pikat e takimeve e të gjitha të tjerat e kanë mbajt komunitetin gjallë.Edhe ndalimi nuk është kaq i rreptë e indiferent. Por Koreja e Jugut është larg. Edhe survejimi i acaroi francezët, edhe të tjerë plot nuk e çojnë hiç nëpër mend ta pranojnë.
 
Ndërkohë përflitet një rënie e madhe ekonomike. Humbje në pagesa, fitime, shpenzime, investime, gjenerime, mbështetje e bamirësi kanë shkaktuar një ndalje në zemrën globale.
Të rëndësishmit përflasin një ndryshim të rëndësishëm në sistemin global, deri më tani ne shqetësoheshim vetëm për ngrohje globale me katastrofa e me përmbytje e tërmete e zhvendosje popullsishë në panik e tërbim. Tani, kriza e piktogramës kineze, që e pat vënë re Çërçilli paska pas nxjerrë potencialin para humbjes, ndër kuptimet e veta.
 
Debati për ndikimin që pritet të ketë njohja e fituar prej eksperiencës  që ofroi koronavirusi fatmirësisht është ende i ri. Dhe optimizmi i lejon e i fton, i inkurajon, motivon dhe i paguan te gjitha propozimet për çfarë ndryshimesh mund të sjellë dija e re.
 
Gjëja që më shumë na mësoi kjo krizë ishte një mëvetësi e madhe në funksionim psiko-social. Një inerci të bollshme të shoqërisë. (duke mos harruar këtu që ekonomia është plotësisht e ndalur dhe rrezikon kolapsin.)
Dija jonë ishte që qoftë edhe një ingranazh i vogël po të luante prej vendi, sistemi dilte nga binarët, por ja, dy muaj njerëzia mbyllur nëpër shtëpi me furi, e realiteti ruan qetësinë në valë.
Kjo është një dije e mrekullueshme.
Por.
Duhet të ruajmë njëfarë largësie në vazhdimësi.
 
Merkeli tha se virusi do tërrijë me ne shumë gjatë. edhe të tjerë.
Dhe largësia na fton tek nevoja për një konceptim të ri të hapsirës, reformim social-urban.
Unë mendoj që synimi ynë në epokën e korona virus duhet të jetë një koncept i ri i territorial, shoqëror e ekonomik.
Shpërndarja jonë nëpër territor ka nevojëtë jetë shumë më e madhe. Mënyrat se si ne mund të përfitojmë prej territorit tonë duhet të revolucionarizohet.
Ne duhet të braktisim qytetet dhe të krijojmë një rrjet të përbashkët lëvizjeje me ide e teknologji novatore. Me u shpërnda nëpër gryka lumejsh e anës liqenjve, gjithkah. Nëpër pyje, me banesa të lehta e të bollshme ndërtuar me njohje e teknika të reja që janë plot.
Jeta e fshtatit jetë e mot ka qenë e lidhur me vështirësi e mungesa, por kjo nuk ka pse të jetë e vërtetë nëse ju jeni një profesionist nga qyteti, që ka një burim parësor, ndonjë pronë a  rrogë, e që tani siguron e gëzon largësim më të lehtë.
Sikur të ardhurat që u investuan në pyllin e pallateve në bregdetin e Durrësit të ishin shtrirë në akset Plazhë – Durrës, Plazh – Ndroq a nëpër fshtrat e Kavajës e Lushnjës, apo ultësirën e gjirit të Lalzit nga ana e detit, atëherë do të kishim një rrjet të madh vilash ku shpërnguleshim e merreshim me lule e rrush e kumbulla.
Me e pas shtëpinë 7 -77 kilometra larg në çdo drejtim që ta merr mendja nuk është shumë. Po qe se po vjen rrallë e po shfrytëzon shumë teknologjitë.
Është, një investim i përbashkët dhe shoqëror që ne mund ta realizojmë me forma transporti të leverdisshme. Sikur një transport me një tren të lehtë elektrik, me bateri, që i bie gjithçkaje përmes të ofrohet prej bashkisë sa andej edhe këndej, ne mund të jetojmë gjithë jetën aty.
Ta mbajmë ujin e ëmbël ta zhfrytëzojmë, era, djelli, rrushi, vezët, pula kali. Skuadra tëe vogla pune,  me pajisje të mira e njohuri përkatëse kryen detyrat e bujqësisë në një numër të madh fermash e sipas kërkesave.
Ti e kryen punën tënde në qytet me një orar më të shkurtër e me më pak ditë pune, qoftë edhe për ca kohë në vit. Me bashkëpronësi nëpër mend.
Me  duke inkurajuar shërimin prej obsesionit me të. Ashtu patjetër do kemi më shumë. Edhe do të kujdesemi për natyrën edhe qytetet i bëjmë më të rehatshme me apartamente të mëdha edhe ndalet ndërtimi i mëtejshëm.
E  di që kjo duket të një përrallë utopike për shkak vazhdimësishë kulturore e historike, por kriza ofron një riorientim të lehtë në atë drejtim.  Fakti është që plot njerëz, kryesisht profesionistët e sukseshëm dhe sipërmarrësit, preferojnë banesat e periferisë me më shumë hapsira dhe mundësi për përmbushjen e kërkesave të tyre për sport e argëtim. Plot të tjerë kanë një marrëdhënie të mirë me fshatin pse janë rritur atje, kanë qejf të hanë ushqim bio dhe luajnë tenis, apo të shkojnë te lumi për peshkim. Fshatra e shtëpi të braktisura ose ndërtuar me një të ardhme tjetër nëpër mend ka gjithandej. Vendi është i vogël e i bukur.
Eh pranvera.
Shoqëria funksionoi 50 ditë pa secilin nga ne. Edhe kryeministri bëri tre javë pushime e prap e majmi pushtetin e tij administrues.
 


Comments
comments powered by Disqus

    Categories

    All
    Arsimi
    Kosova
    Politike
    Shoqeri
    Zgjedhje

    Archives

    May 2025
    April 2025
    February 2025
    January 2025
    December 2024
    October 2024
    June 2024
    May 2024
    April 2024
    March 2024
    February 2024
    January 2024
    November 2023
    October 2023
    August 2023
    May 2023
    February 2023
    November 2022
    May 2022
    February 2022
    December 2021
    November 2021
    October 2021
    September 2021
    June 2021
    April 2021
    March 2021
    February 2021
    January 2021
    August 2020
    July 2020
    June 2020
    May 2020
    April 2020
    March 2020
    February 2020
    December 2019
    November 2019
    October 2019
    September 2019
    August 2019
    July 2019
    June 2019
    May 2019
    March 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    May 2016
    January 2016
    November 2015
    September 2015
    June 2015
    May 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    May 2014
    April 2014
    April 2013
    October 2012
    May 2012
    March 2012
    January 2012
    June 2009

    RSS Feed

    View my profile on LinkedIn